การใช้สมุนไพรรักษาโรคและใช้ดูแลสุขภาพ เป็นภูมิปัญญาของคนไทยที่ได้รับการถ่ายทอดและสืบทอดกันมารุ่นต่อรุ่น แม้ปัจจุบันด้านการแพทย์ได้มีการพัฒนาทั้งรูปแบบการรักษา และการใช้เครื่องมือที่ทันสมัย แต่การแพทย์แผนไทยก็ยังเป็นแพทย์ทางเลือกใช้ตำรับยาสมุนไพรช่วยในการรักษา และบรรเทาอาการของโรค โดยเฉพาะโรคเรื้อรังและติดเชื้อรวมทั้ง ฝี โรคติดเชื้อชนิดหนึ่งที่สามารถรักษาให้หายได้ด้วยสมุนไพร

ฝี เกิดจากอะไร อันตรายหรือไม่

ฝี เป็นโรคผิวหนังชนิดหนึ่ง มีลักษณะเป็นตุ่มหนองที่มีการอักเสบอยู่ใต้ผิวหนัง เกิดจากการอุดตันของต่อมน้ำมันหรือต่อมเหงื่อใต้ผิวหนัง จนทำให้เกิดการอักเสบรวมไปถึงการอักเสบของรูขุมขนหรือเซลล์ผิวหนังที่ตายแล้ว สาเหตุหลัก ๆ ที่ทำให้เกิดตุ่มฝีและทำให้เกิดการอักเสบ คือการติดเชื้อแบคทีเรียโดยสามารถติดเชื้อได้ทั้งจากภายในหรือภายนอก สำหรับอันตรายของฝีหากดูแลรักษาอย่างถูกวิธีและไม่มีภาวะแทรกซ้อนสามารถหายได้ภายใน 2 – 3 สัปดาห์

อาการของฝี และการรักษาด้วยสมุนไพร

อาการของฝีที่พบส่วนใหญ่จะเป็นตุ่มหรือเป็นก้อนนูน มีลักษณะบวม แดง หรือมีอาการอื่น ๆ ขึ้นอยู่กับประเภทของฝีและตำแหน่งที่เกิดฝี เช่น ฝีที่บริเวณผิวหนังจะมีอาการแสบร้อน ผิวหนังบริเวณที่เกิดฝีเป็นสีแดง จะรู้สึกเจ็บปวดมากเมื่อสัมผัสโดนบริเวณที่เกิดฝี หากมีการอักเสบที่รุนแรงอาจมีไข้สูง ส่วนอาการของฝีที่อวัยวะภายในจะแตกต่างจากฝีที่ผิวหนัง โดยอาการที่พบ ได้แก่ รู้สึกไม่สบายตัวในบริเวณที่เกิดฝี เหนื่อยล้า อ่อนเพลีย ไม่มีแรง และมีไข้ หนาวสั่น

การรักษาฝีด้วยสมุนไพร เป็นภูมิปัญญาของคนโบราณที่นอกจากมุ่งเน้นด้านการรักษา เพื่อช่วยลดการอักเสบแล้ว ฝียังเป็นโรคผิวหนังที่เกิดขึ้นได้กับทุกส่วนบนร่างกาย เช่น เกิดภายในร่มผ้าหรือบริเวณที่ลับ ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกอายไม่กล้าที่จะรักษา การรักษาฝีด้วยสมุนไพรจึงเป็นภูมิปัญญาดั้งเดิมที่ช่วยให้ผู้ป่วยได้รักษาตนเอง เช่น การใช้สมุนไพรสดพอกบริเวณฝี หรือคั้นน้ำจากใบของพืชสมุนไพร แล้วใช้ทาบริเวณฝี เป็นต้น

5 ชนิดสมุนไพร ใช้รักษาฝี

การใช้สมุนไพรรักษาฝี คือภูมิปัญญาชาวบ้านที่มีมาแต่โบราณ โดยนำพืชสมุนไพรหลากหลายชนิดที่มีสรรพคุณช่วยลดการอักเสบ ลดความร้อนของแผล ลดอาการปวดฝี มาใช้บำบัดรักษาทั้งแบบสดและแปรรูปเป็นตำรับยา สำหรับสมุนไพรที่มีสรรพคุณในการใช้รักษาฝีมีหลายชนิด เช่น

•  1. ว่านหางจระเข้ ว่านหางจระเข้ เป็นสมุนไพรรักษาฝีที่นิยมใช้แบบสด โดยการนำวุ้นของว่านหางจระเข้มาพอก บริเวณหัวฝี เพื่อลดอาการปวด แสบ และลดความร้อนของแผล เนื่องจากวุ้นของใบว่านหางจระเข้ มีสารที่มี ฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรีย ช่วยสมานแผลได้

•  2. ขมิ้นชัน ขมิ้นชัน เป็นพืชสมุนไพรที่นอกจากนิยมใช้ดูแลผิวพรรณแล้ว ในขมิ้นชันยังมีน้ำมันหอมระเหย ที่ มีสรรพคุณในการฆ่าเชื้อแบคทีเรีย ช่วยลดอาการอักเสบและซับหนอง การรักษาฝีทำได้โดยการขูดขมิ้นชันสดแล้วนำมาพอกที่หัวฝี หรือใช้ผงขมิ้นผสมน้ำสะอาดแล้วทาบริเวณฝี

•  3. ฟ้าทะลายโจร ฟ้าทะลายโจร เป็นพืชสมุนไพรที่มีฤทธิ์ช่วยสร้างภูมิคุ้มกันให้แก่ร่างกาย การรับประทานจะช่วย ป้องกันไม่ให้เป็นหวัดง่าย และช่วยระงับอาการอักเสบ การใช้รักษาฝีตามภูมิปัญญาโบราณ จะนำฟ้าทะลายโจรไปต้มผสมเกลือเล็กน้อยแล้วดื่ม ส่วนกากที่ได้จากการต้มจะนำไปพอกหรือทาที่หัวฝี

•  4. ชุมเห็ดเทศ ชุมเห็ดเทศ เป็นสมุนไพรไทยที่มีรายงานการวิจัยระบุว่า สารสกัดจากใบของชุมเห็ดเทศ คือ แอนทราควิโนน สามารถฆ่าเชื้อแบคทีเรียและมีฤทธิ์ต้านเชื้อราได้ การใช้รักษาฝีทำได้โดยนำใบและก้านสด มาต้มกับน้ำ และเคี่ยวให้เหือดเหลือน้ำประมาณ 1 ใน 3 จากนั้นนำไปใช้ล้างฝี

•  5. ใบบัวบก ใบบัวบก เป็นพืชสมุนไพรใกล้ตัวเรา เพราะเป็นได้ทั้งพืชผักและสมุนไพร สรรพคุณที่โดดเด่นของ ใบบัวบก เนื่องจากมีสารออกฤทธิ์ที่ช่วยสมานแผล รวมถึงการฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่ทำให้เกิดหนอง ฆ่าเชื้อรา และลดการอักเสบได้ จึงเป็นสมุนไพรอีกชนิดหนึ่งที่นิยมนำมารักษาฝี โดยนำใบบัวบกสดมาล้างให้สะอาด แล้วคั้นเอาแต่น้ำมาชโลมบริเวณที่เป็นฝี หรือจะใช้กากที่คั้นเสร็จพอกหัวฝี

เนื่องจากสมุนไพรเดี่ยวมีฤทธิ์อ่อน ทำให้การรักษาอาจไม่ครอบคลุมอาการและไม่สามารถเข้าไปรักษาถึงสาเหตุได้ ทำให้อาจหายช้า หรือกลับมาเป็นซ้ำเมื่อไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้อง

การรักษาฝี ด้วยตำรับยา จากสุรพรรณ คลินิก

การใช้สมุนไพรที่มีสรรพคุณทางยาในการรักษาฝีและโรคเรื้อรังต่าง ๆ แม้จะเป็นภูมิปัญญาที่สืบทอดกันมาตั้งแต่โบราณ แต่การใช้สมุนไพรโดยขาดความรู้ความเข้าใจและใช้ไม่ถูกวิธี อาจทำให้เกิดโทษได้และการใช้สมุนไพรในการดูแลสุขภาพ รวมทั้งใช้รักษาฝี ตามศาสตร์การแพทย์แผนไทยมีทั้งยาเดี่ยวและตำรับยา สำหรับการนำสมุนไพรมาใช้อย่างถูกหลักควรเป็น “ตำรับยา” เท่านั้น เพราะการรักษาด้วยตำรับยา สามารถรักษาลงลึกถึงสาเหตุ ฟื้นฟูอวัยวะที่เกี่ยวข้องทั้งระบบให้ฟื้นฟูไปพร้อมๆกัน ทำให้อาการป่วยไม่กลับมาเป็นซ้ำพร้อมกับสุขภาพที่ดีขึ้นทั้งระบบ

การรักษาฝี ด้วยตำรับยา จากสุรพรรณ คลินิก เป็นการสืบทอดตำรับยาจากรุ่นสู่รุ่นภายในตระกูล โดย คุณหมอรัฐพล และคุณหมอธัชวรรณ ศิริธรรมวานิช แพทย์ผู้ได้รับการสืบทอดโดยตรงจาก เจ้าตำรับแพทย์แผนไทย อาจารย์หมอสุรพรรณ ศิริธรรมวานิช ผู้เชี่ยวชาญการตั้งตำรับยาสมุนไพร ตามตำรับดั้งเดิม ที่ให้ผลลัพธ์ในการรักษาที่เห็นผลชัดเจน มุ่งรักษาและฟื้นฟูลงลึกถึงสาเหตุ นำการรักษาแผนไทย จีน อินเดีย มาประยุกต์โดยจุดเด่นในการรักษาแต่ละแผนมาปรับใช้ด้วยกันอย่างเหมาะสม โดยตำรับยาที่อาจารย์หมอสุรพรรณตั้งตำรับเพื่อใช้ในการรักษา จ่ายให้คนไข้ที่เข้ามารับการรักษาที่คลินิก ไม่มีจำหน่ายทั่วไป ผู้สนใจสามารถติดต่อสอบถามได้ที่ สุรพรรณ คลินิก การแพทย์แผนไทย